6,June,2009 အရွင္အစၧရိယ
‘Time is easily flying’ အခ်ိန္တုိ႔သည္ မသိလုိက္ မသိဘာသာ ကုန္လြန္ေနၾကသည္။ သီရိလကၤာ၊ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းအတြက္ စာမူဖိတ္ေခၚစာ ဖတ္ေနရင္း မိမိ သီရိ လကၤာကေန အိႏၵယကို ထြက္လာခဲ့တာ တႏွစ္ျပည့္တာကို သတိျပဳမိသည္။ အိပ္မေပွ်ာ္သူတေယာက္အတြက္ ညတာရွည္လုိက္တာလုိ႔ ၿငီးစရာျဖစ္ေပမယ့္ ႏွစ္ႏွစ္ ၿခိဳက္ၿခိဳက္ အိပ္ေပွ်ာ္သူတေယာက္အဖုိ႔မူ ထုိညသည္ အလြန္တုိေတာင္းတဲ့ ညတညျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ထုိ႔အတူ သီရိလကၤာမွာေနခဲ့ရတဲ့ ႏွစ္ကာလတုိ႔သည္ မိမိ အတြက္မူ ၾကာသည္ဟူ၍ မထင္လုိက္ရ။ သူငယ္ ခ်င္းမ်ားနဲ႔ တေပွ်ာ္တပါး Class သြားၾက၊ Topic အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးၾက၊ ရံဖန္ရံခါ ႏွစ္ေပါင္း ၾကာျမင့္လွၿပီျဖစ္တဲ့ မကုဋျမန္မာေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ ဆုံမိၾကတဲ့အခါ ပိုက္ဆံဆုံလုိ႔ ေပွ်ာ္ေပွ်ာ္ပါး ပါး ခ်က္ျပဳတ္စား ေသာက္ၾက၊ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ မေတြ႕ျဖစ္ၾကတဲ့အခါ ဖုန္းဆက္လို႔ တမ်ဳိး၊ message ပို႔လုိ႔ တဖုံ နည္းမ်ဳိးစုံစြာနဲ႔ စၾက၊ ေနာက္ၾကနဲ႔ သုံးႏွစ္နီးပါး ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ပုံရိပ္ မ်ားကို ျပန္လည္ျမင္ ေယာင္ေနမိသည္။
တကယ့္ေတာ့ သီရိလကၤာသည္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအား ႏုိင္ငံတကာ ေခတ္မွီ ပညာ သင္ၾကားေရးစနစ္ကို စတင္မိတ္ဆက္ေပးသည့္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ သီရိလကၤာႏွင့္ ျမန္မာရ ဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ အျပန္အလွန္ ႏွီးႏႊယ္မႈမွာ ယခုမွသာမဟုတ္ ဟိုေရွးယခင္ ကာလကတည္းကပင္ ရိွခဲ့ၾကေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာသမုိင္း စာေပ မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ ယခုလက္ရိွ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ ဆရာေတာ္ မ်ားအနက္ International Theravada Buddhist University ႏွင့္ Sitagu International Buddhist Academy တကၠသုိလ္ႀကီးႏွစ္ခုရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိ၀ံသ၊ State Pariyatti Sasana University (Mandalay) တကၠသုိလ္ရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာပ႑ိတာဘိ၀ံသ၊ ေဒါက္တာဓမၼ သာမိ(Oxford University, England)၊ ဆရာေတာ္ ဦးမေဟာသဓာပ႑ိတာဘိ၀ံသ (သီတဂူ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး)၊ ေမာ္ကြန္းထိ္န္းဆရာေတာ္ ေဒါက္တာ ဥာေဏာဘာသ ( State Pariyatti Sasana University–yangon)၊ ေဒါက္တာေကတု (ႏုိင္ငံေတာ္ ပရိယတၱိသာသနတကၠသုိလ္-ရန္ကုန္)၊ ေဒါက္တာ ဣအႏၵက (ကတ္ပုံး၊Malaysia)၊ ေဒါက္တာ ေ၀ဠဳရိယာဥာဏာလကၤာရ (ေမာ္ကြန္းထိန္း ဆရာေတာ္ ၊သီတဂူ)စတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားမွာလဲ သီရိလကၤာမွာလာေရာက္ ပညာဆည္းပူခဲ့ၾကသူ မ်ားျဖစ္သျဖင့္ သီရိလကၤာသည္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ ေခတ္ အျမင္ ေခတ္အေတြး အေခၚတုိ႕ကို စတင္မ်ဳိး ေစ့ခ်ေပး သည့္ႏုိင္ငံဟု ေခၚဆုိရမည္ျဖစ္သည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား သီရိလကၤာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္ ပညာ ဆည္းပူးေန သည္ကို ေထာက္ဆေသာအားျဖင့္ သီရိလကၤာသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံထက္ ဘာမ်ား သာတာရိွပါလိမ့္လုိ႔ လူအခ်ဳိ႕ ေတြးေကာင္းေတြးေပလိမ့္မည္။ ရိွပါသည္။ အမွန္တကယ္ အားသာ ခ်က္ေတြ ရိွပါသည္။ Buddhist Cultural Centre (Nadimala, Dehiwala)၊ Buddhist Publi -cation Society (Kandy)စတဲ့ စာအုပ္ အေရာင္းဆုိင္ ႀကီးမ်ားကို သြားေရာက္ၾကည့္ရႈေလ့လာ မည္ဆုိလ်င္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ အားသာ ခ်က္၊အားနည္း ခ်က္မ်ားကို မေျပာဘဲနဲ႔ အလုိအေလွ်ာက္ သိေပလိမ့္မည္။ ယင္းစာၾကည့္တုိက္ မ်ားသို႔ ေရာက္ခဲ့ မည္ဆုိလွ်င္ သီရိလကၤာနုိင္ငံရ႕ဲ ဘုန္းႀကီးပညာရိွ၊ လူပညာရိွမ်ား English လုိ ေရးသားထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ က်မ္းစာမ်ားကို English Section မွာ အေျမာက္အျမား ေတြ႕ရ မွာျဖစ္ၿပီ သင္အလုိရိွပါက တကမၻာလုံးမွာ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀တဲ့ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ English က်မ္းစာမ်ားကုိလည္း တေနရာတည္းမွာပင္ အေျမာက္အျမား၀ယ္ယူႏုိင္သည္ကို ေတြ႕ရေပမည္။ အကယ္၍ သင္သည္ ခရီးသြား တေယာက္ျဖစ္၍ စာအုပ္အေျမာက္အျမား သယ္မသြားႏုိင္ဘူးဆုိ ပါက သင္ဟာ Credit Card သုံးႏုိင္တဲ့ႏုိင္ငံမွာ ေနထုိင္သူျဖစ္မည္ဆုိလွ်င္ Online မွလဲ သင့္စိတ္ ႀကိဳက္ မွာယူဖတ္ရူႏုိင္ေပသည္။ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ က်မ္းစာမ်ားကို အဓိကပုံႏွိပ္ျဖန္႔ခ်ီတဲ့ The World’s biggest Theravada Library ရယ္လုိ႔ ဂုဏ္ယူ၀ံ့ ၾကြားေလာက္တဲ့ စာအုပ္တုိက္ႀကီး မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းစာအုပ္တုိက္မ်ားတြင္ ေတြ႕ျမင္ေနရသည့္ သီရိလကၤာ ရဟန္းပညာရိွ၊ လူ ပညာရိွမ်ား ေရးသားထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ အဂၤလိပ္က်မ္းစာ အေျမာက္အျမား သည္ပင္ ၄င္းလူမ်ဳိးမ်ား၏ အားသာခ်က္ကို ညႊန္ျပေနလွ်က္ရိွသည္။
ေနာက္တခုမွာ သီရိလကၤာေရာက္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအားလုံး ႏွက္သက္ၾကတဲ့ Sund -ay School ေခၚ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းျဖစ္သည္။ Sunday School လုိ႔ေျပာလုိက္ရင္ ႏုိင္ငံရပ္ျခား တုိင္းျပည္ေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရင္းႏွီးအကၽြမ္း၀င္ေနတဲ့ သင္တန္းတခုမုိ႔ ႏုိင္ငံျခား ေရာက္ေရႊျမန္မာေတြအဖုိ႔ေတာ့ သေဘာ တရားကို အႀကမ္းဖ်င္း နားလည္ၿပီးသား ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္တြင္းေန ေရႊျမန္မာမ်ားကေတာ့ Sunday School ဆုိတာ ဘာမ်ားပါလိမ့္ လို႔ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လိမ့္မည္။ တကယ္ေတာ့ Sunday School ဆုိတာ ေက်ာင္းပိတ္တဲ့ တန ဂၤေႏြေန႔တုိင္းမွာ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြအားလုံး သက္ဆုိင္ရာ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းမ်ားမွာ အျပင္ေက်ာင္းမ်ားကဲ့သို႔ ကိုယ့္အတန္းနဲ႔ကို ဗုဒၶဘာသာစာေပမ်ားကို တက္ေရာက္သင္ၾကား ပို႔ခ်ေပးတဲ့ သင္တန္းတခုပါ။ မူႀကိဳကေလးမ်ားကစလို႔ ဆယ္တန္းေက်ာင္း သားမ်ားအထိ သင္ၾကား ေပးတယ္ လုိ႔ဆုိပါတယ္။ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း သီရိလကၤာဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တေက်ာင္းေက်ာင္းသို႔ သင္အလည္အပတ္ ေရာက္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ အျဖဴေရာင္၀မ္းဆက္၊ ဆံေကသာ အၿမီွးက်စ္ ေလးမ်ားနဲ႔ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ ဓမၼစာေပ ေလ့လာသင္ယူေနပုံ ၾကည္နဴးဖြယ္ရာ ျမင္ကြင္းမ်ားကို ဧကန္မုခ် ေတြ႕ျမင္က်ရေပမည္။ တတန္းကေန ဆယ္တန္းအထိ တပတ္လွ်င္ တႀကိမ္သင္ၾကား ၾကရတဲ့ ကေလးေတြမွာ ဗုဒၶဓမၼဆုိင္ရာအသိဥာဏ္ေတြ မည္မွ်တုိးတက္လာမည္ကို စာဖတ္သူမ်ား ခန္႔မွန္းႏုိင္လိမ့္မည္ဟုထင္သည္။ ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ပုံ သြန္းေပးလုိ႔ ရတဲ့အရြယ္မွာ ေကာင္းမြန္တဲ့စီမံ ခ်က္ေတြနဲ႔ ပုံစံတခုကို ခ်မွတ္ေပးလုိက္သျဖင့္ ထိုကေလးငယ္မ်ားရဲ႕ အနာဂတ္ ခရီးလမ္းေၾကာင္း မွာ ဘာသာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တိမ္းေစာင္းမွာကို စုိးရိမ္ဖြယ္ရာ မရိွေတာ့ေပ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေတာင္ၿမိဳ႕၊ မဟာဂႏၶာရုံဆရေတာ္ဘုရားႀကီးက သူ႔၏ ဘာသာေသြးစာအုပ္တြင္ `အုိးလုပ္စဥ္၀ယ္ အုိးမွာရိုက္ ႏွိပ္လုိက္သည့္ ထုိတံဆိပ္သည္ အုိးပင္ကြဲျငားေသာ္ မေျပာက္မပ်က္ တည္ရိွေနသကဲ့သို႔ ထုိနည္းတူ ဗုဒၶ ဘာသာကေလးငယ္မ်ားအား ငယ္စဥ္အခါမွာ ဘာသာတံဆိပ္၊ ဘာသာေသြးကို ရုိက္ႏွိပ္ေပးၾကပါ´လုိ႔ တုိက္တြန္း ခဲ့တာျဖစ္ေပလိမ့္မယ္။ ေတာင္ၿမိဳ႕ဆရာေတာ္ဘုရားမွာ ထုိေခတ္ ထုိအခါကတည္းက ျမန္မာကေလးမ်ား နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခုလုိ Sunday School ပုံစံမ်ဳိး အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ရန္ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈ စာအုပ္မ်ားေရးသား၍ အတန္းအလိုက္ ဗုဒၶဘာသာသင္ရုိး မာတိကာမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပဳစုထားခဲ့ေပသည္။ သို႔ေသာ္လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခြင့္မရသျဖင့္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့သမွ် သဲထဲ ေရသြန္ပမာျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ဂႏၶာရုံေက်ာင္းတုိက္ႀကီးတည္ ေထာင္ၿပီး စာသင္သံဃာေတြ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ တႏုိင္ငံလုံး ဟုိးေလးတေက်ာ္ နာမည္ႀကီးခဲ့ေသာ္လည္း သာသနာ ျပဳရာတြင္ ေအာင္ျမင္သူတဦးအေနျဖင့္ သူ႔ကိုယ္သူ မသတ္မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိအခြင့္အေရး လက္လႊတ္ခဲ့ ရျခင္းမွာ ဆရာေတာ္အတြက္သာမက ျမန္မာျပည္ ဗုဒၶသာသနာတရပ္လံုးအတြက္ပါ ႀကီးမွားေသာ ဆုံးရႈံးမႈ ႀကီးတရပ္ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ၁၈၉၅ ခုႏွစ္မွာ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ Galle ၿမိဳ႕၊ ၀ိဇယနႏၵာ ေက်ာင္း (Vijaya nanda Temple)မွ ဆရာေတာ္ Ven. Migettuwatte Gunananda ႏွင့္ အေမရိ ကန္ႏုိင္ငံသား အေတြးအ ခၚ ပညာရွင္ Colonel Steel Henry Olcott တုိ႔ ဦးေဆာင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ ဓမၼ ေက်ာင္း(သို႔) Sunday School သင္တန္း ေလးဟာ သူတုိ႔ၿမိဳ့ကေလးတြင္သာမက တႏုိင္ငံလုံး ရဲ႕ အားေပးျခင္းခံခဲ့ၾကသျဖင့္ သာသနာေရး၀န္ႀကီး ဌာန လက္ေအာက္မွာ တရား၀င္ျပဌာန္းၿပီး အင္တုိက္အားတုိက္ သင္ယူ ပို႔ၾကေနၾကခ်ိန္မွာ ေတာင္ၿမိဳ့ဆရာေတာ္ ဘုရားကေတာ့ သူေရးထားတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းစာအုပ္ေလးကုိ ရင္မွာပိုက္လုိ႔ အႀကံအုိက္ေနတဲ့ အေျခေနမ်ဳိး မွာ ရိွေနေပလိမ့္ မည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ လူ႔အသိုင္းအ၀ုိင္းတခုကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ရာတြင္ တဦး၊တေယာက္ တည္း အျမင္ က်ယ္ရုံျဖင့္ မရ၊ မိမိရဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ အေနနဲ႔လဲ အျမင္ျခင္းတူဖုိ႔လုိေပသည္။ သို႔ျဖစ္ ၍ ေခတ္အျမင္ကိုေပးသည့္ ေခတ္ပညာကို လူတစ္စုေလာက္သာ သင္ယူ၍ မျဖစ္၊ စြမ္းႏုိင္သမွ် အလုံးအရင္းနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းသင္ၾကားေလ့လာဖုိ႔လုိအပ္ေပသည္။ သို႔သာမွသာ ေတာင္ၿမိဳ့ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးရဲ႔ေခတ္က က်န္ရစ္ ေနသည့္ သမုိင္းကြက္လပ္ကို မိမိတုိ႔လက္ထက္တြင္ ျပန္လည္ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ၾကေပမည္။ ယခုလက္ရိွ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ ဗုဒၶဘာသာကို ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္မႈအပိုင္းမွာ အျခားေထရ၀ါဒႏုိင္ငံမ်ားကပါ အတုယူ ရမည့္ အေျခေနတြင္ရိွေပသည္။ ေဖာ္ျပ ပါ Sunday School ရဲ႔အက်ဳိးေက်းဇူးမွာ မနည္းလွ။ Sunday School ေအာင္လက္မွတ္ မရိွသူ အဖုိ႔ အလုပ္ရဖုိ႔ မလြယ္သလုိ ႏုိင္ငံေတာ္သမတလုပ္ခ်င္သူတေယာက္အတြက္လဲ အနည္းဆုံး ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ဖုိ႔ေတာ့ လုိအပ္လွေပသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဗုဒၶသာသနာအတြက္ အေျခခံလဲက်၊ အလြန္ တရာလဲ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားသည့္ ထုိဓမၼသင္တန္းေက်ာင္းမ်ဳိးကို တေန႔ေန႔ တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ မိမိတို႔ အမိျမန္မာ ျပည္တြင္ ျမင္ေတြ႔ႏုိင္ရန္အတြက္မွာ သီရိလကၤာသို႔လာေရာက္ပညာ သင္ၾကားခဲ့ၾက ဘူးသည့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႔ ဆႏၵျဖစ္သလုိ ထုိဆႏၵကို အေကာင္ထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႔ရန္အတြက္ ဦးေဆာင္ေပးရန္မွာလဲ မိမိတုိ႔ရဲ႔ တာ၀န္တရပ္ ပင္ျဖစ္သည္။ သို႔မွသာလွ်င္ ႏုိင္ငံျခားထြက္ ပညာသင္ ျခင္းရဲ႔ အက်ဳိးေက်းဇူးကို ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ား မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ၾကရေပမည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အေၾကာင္းအရာတုိ႔သည္ မိမိ သီရိလကၤာတြင္ေနခဲ့စဥ္က မိမိသီတင္းသုံး ရာ ကုလားေက်ာင္းမွ အပတ္စဥ္ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း ျမင္ေတြ႔ေနရသည့္ ျမင္ကြင္းအခ်ဳိ႔ျဖစ္ၿပီး အမိျမန္မာျပည္ တြင္လဲ အလားတူ ျမင္ေတြ႔လုိသည့္ ဆႏၵမ်ားပင္ျဖစ္သည္။
သီရိလကၤာမွာ သုံးႏွစ္နီးပါး ေနထုိင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုအခါ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ ဗာရာဏသီၿမိဳ့၊ Varanas Hindu University တြင္ Ph.D တန္းကို ဆက္လက္ေလ့လာလွ်က္ရိွသည္။ သီရိလကၤာနဲ႔ အိႏၵိယျပည္မွာ နယ္ေျမအေနထားအရ ပင္လယ္တခုသာျခားေပမယ့္ ႏုိင္ငံသူ၊ႏုိင္ငံသားတုိ႔ရဲ႔ ကိုးကြယ္မႈ ဘာသာတရား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းစဥ္လာနဲ႔ လူသားတုိ႔ရဲ႔ ပင္ကိုယ္စရိုက္မွာမူ အလြန္႔အလြန္ ကြားျခားလွသည္။ ျမတ္ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူရာ ေနရာပင္ ဟုတ္ပါေလစလုိ႔ တခါတရံ ေတြးမိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မိမိတုိ႔အတြက္မူ ေရြးခ်ယ္စရာႏုိင္ငံမ်ားမ်ားမရိွ၊ မိမိတို႔အင္အားနဲ႔ သြားေရာက္ေလ့လာႏုိင္တာဆုိလိုိ႔ သီရိလကၤာနဲ႔ အိႏၵိယ ေလာက္သာ ရိွသျဖင့္ `ေလာေကာ သတၱာ နမာေစေရာ၊ မိမိတို႔တည္ရိွရာ အရပ္ေဒသဟာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ဆရာ´ လုိ႔သာ သေဘာထားၿပီး ေရာက္ရာ အရပ္မွာ ရရာပညာကို သင္ယူေလ့လာၾကရေပသည္။ မိမိနည္းတူ သီရိ လကၤာမွာ ပညာသင္ၾကား ေနၾကဆဲျဖစ္တဲ့ ညီေတာ္ေနာင္ ေတာ္ေတြလဲ အခ်ိန္က်က အိႏၵိယသို႔ ၾကြၾကရမွာ ျဖစ္သျဖင့္ မိမိတုိ႔ ေလ့လာေနဆဲျဖစ္တဲ့ Banaras Hindu University အေၾကာင္းကို မိတ္ဆက္သေဘာ အေန ျဖင့္ ေအာက္ပါအတုိင္း ေ၀ငွလုိက္ပါတယ္။
B.H.U တကၠသိုလ္ႀကီးရဲ႕ အက်ယ္အ၀န္းမွာ ဧက (၁၃၀၀) ရိွၿပီး
• Institutes - 3
(Institute of Agricultural Sciences(IAS), Institute of Medical Sciences(IMS) and Institute of Technology (IT-BHU),
• Faculties -14
• Departments – 124
• Interdisciplinary School of Life Sciences (one of the three in country)
• Inter-disciplinary Centers – 4
• A constituent college for women
• Constituent schools – 3
• Student hostels - 55
• Academic buildings and sports facilities
• A Shiva temple ( it is the tallest Hindu Temple of India)
• An air strip and flying club
• A channel of library system including the central Sayajirao Gaekwad Library with over 13 lakh (1.3 million) volumes, along with individual libraries in departments and schools
• A famous museum of rare collections
• A 927-bed hospital associated with the medical college, ayurvedic college IMS-BHU
• A printing press
စတဲ့ ဌာနဆုိင္ရာ အေဆာက္အဦးေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထား ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵယသာ မက အာရွမွာပါ အႀကီးဆုံး တကၠသိုလ္တခုလုိ႔လဲ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပၾကသည္။ ျမန္မာ ျပည္ကက်မ္းတတ္အေက်ာ္အေမာ္ ဆရာေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာဇာဂရာဘိ၀ံသႏွင့္ ႏုိင္ငံေက်ာ္ စာေရးဆရာႀကီး ဆရာပါရဂူတုိ႔ တက္ေရာက္သင္ ၾကားခဲ့ၾကတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးလဲ ျဖစ္သည္။ ယခု မိမိရဲ႕ Supervisor, Prof. H.S Sukhala မွာ ဆရာေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာဇာဂရရဲ႕ တပည့္ျဖစ္ ေၾကာင္းေျပာျပလုိ႔သိရပါတယ္။
အကယ္၍ ေဖာ္ျပပါအခ်က္လက္မ်ားကို စိတ္၀င္စားသျဖင့္ လာေရာက္ေလ့လာမယ္ဆုိလွ်င္ ေအာက္ပါ အခ်က္ လက္မ်ားကို မျဖစ္မေန ယူေဆာင္ခဲ့ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၁။ အလတ္တန္းကေန M.A တန္းအထိ Orginal Certificate ( English and Myanmar)
၂။ အမွတ္စာရင္းအတန္းအားလုံး
၃။ M.Aတန္းအတြက္ Migration Letter
၄။ Synopsis ( common topic မျဖစ္ေစရ) အကယ္၍ Buddhist Studies ဌာနမွာ လုပ္မယ္ဆုိ ရင္ သူ႔ဌာနနဲ႔ သင့္ေတာ့မယ့္ ေခါင္းစဥ္၊ Philosophy ဌာနမွာ လုပ္မယ္ဆုိရင္ အဲဒီဌာနနဲ႔ ကိုက္ညီ မယ့္ ေခါင္းစဥ္မ်ဳိး ျဖစ္ေစရ ပါမယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ႏွစ္ခုေလာက္လုပ္လာခဲ့ေစခ်င္ပါတယ္။ တခါတရံ ဌာနမွာ ကိုယ့္ topic ကို တျခားသူတ ေယာက္ တင္ထားတယ္ဆုိရင္ ျပန္ျပင္ရတတ္လုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ ႀကိဳက္တဲ့အခ်ိန္မွာ လာၿပီး မွတ္ပုံတင္ တင္ႏုိင္ပါတယ္။ ကန္႔သတ္ခ်ိန္ မရိွပါဘူး။ သို႔ေသာ္ May and June လမ်ားတြင္ ေအာက္တန္းမ်ားစာေမးပြဲၿပီးၿပီျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာင္းပိတ္သျဖင့္ ဆရာ မ်ားခရီးထြက္ၾက၍ တတ္ ႏုိင္လွ်င္ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
သီရိလကၤာနဲ႔ အိႏၵယဟာ လုံး၀ကြာျခားပါတယ္။ ဒီမွာတင္ပဲ တကၠသိုလ္တခုနဲ႔ တခုေတာင္ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းေတြ မတူပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အခက္အခဲကေတာ့ အနည္းနဲ႔အမ်ားဆုိသလုိ ႀကဳံၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆုိ ေက်ာင္း Register တင္ဖုိ႔အတြက္လုံေလာက္ပါၿပီ။ က်န္တဲ့ အပိုင္းကို သင္ရဲ႔ လူခံ သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ တုိင္ပင္ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ သင့္မွာ အသိ မိတ္ေဆြတေယာက္မွ မရိွလုိ႔ ဘာ Information မွ မရိွလွ်င္ ေအာက္ပါအတုိင္း လုပ္ေဆာင္ပါ။
၁။ မိမိႏွက္သက္ရာ ဌာနသို႔သြားၿပီး head professor ႏွင့္ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ပါ။
၂။ ႏွက္သက္ရာဌာနတခုခုကို ေရြးခ်ယ္ၿပီးလွ်င္ application form တင္ရန္အတြက္ International Center သုိ႔သြား၍ ေဖာင္ေတာင္းယူပါ။ ၿပီးရင္ ေဖာင္တြင္ ေဖာ္ျပပါအေၾကာင္းအရာတုိ႔ကို အေသအ ခ်ာဖတ္ပါ။
၃။ B.H.U Campus အတြင္းရိွ Bank တခုခုမွ ေဖာင္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ ေငြပမာဏကို Registrar B.H.U အမည္ျဖင့္ ေငြလႊဲပါ။ Bank Draft ျပန္ေပးပါလိမ့္မည္။
၄။ Bank မွ ထုတ္ေပးသည့္ Bank Draft ႏွင့္တကြ application form ပါ အခ်က္လက္မ်ားကိုျဖည့္ သြင္းကာ International Center တြင္ ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဌာနဆုိင္ရာ အခ်က္လက္မ်ားအားလုံးကို မိတၱဴဆြဲထားရန္ လုံး၀ လုံး၀ မေမ့ပါနဲ႔။ ၅။ application form တင္ၿပီးပါက ေနာက္တပတ္ေလာက္ၾကာလွ်င္ မိမိေလွ်ာက္ဌာနသို႔ ျပန္လည္ ဆက္သြယ္ပါ။ ဥပမာ။ ။ Philosophy ဌာနသုိ႔တင္ပါက ၄င္းဌာနသို႔ သြားေရာက္စုံးစမ္းရမွာျဖစ္ ပါတယ္။
၆။ Ph.D အတြက္ Register လုပ္ရာမွာ အဓိကအေရးႀကီးဆုံးမွာ Supervisor ရရိွေရးပင္ျဖစ္ သည္။ တခ်ဳိ႔ဌာနမွာ မိမိဘာသာရွာၿပီး အခ်ဳိ႔ဌာနမ်ားကေတာ့ ဌာနက သင့္ေတာ္ရာ Supervisor ကို ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ေပးပါတယ္။ Supervisor ရၿပီဆုိလွ်င္ Register ကိစၥ ကိုးဆယ္ရာခုိင္ႏႈံးၿပီး သြားၿပီလုိ႔ မွတ္ယူႏုိင္ပါတယ္။
၇။ ထုိ႔ေနာက္ Research Visa ေလွ်ာက္ဖုိ႔အတြက္ International Center မွ affiliation letter ထုတ္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၄င္းစာကို ထုံးစံအရ သင္တုိ႔ေပးထားေသာ သင္တို႔ႏုိင္ငံလိပ္စာအတုိင္း ပို႔ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာပို႔ခ်ိန္ တလနီးပါး ၾကာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိကိုယ္တုိင္ ေစာင့္ၿပီး ကိုယ္နဲ႔ တပါတည္းယူ သြားလုိပါက Internation Center သို႔ Request လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဌာနဆုိင္ရာ ဖုန္းနံပါတ္မ်ား မွတ္ထားဖုိ႔ရန္ မေမ့ပါနဲ႔။
၈။ ၄င္း affiliation letter ရၿပီဆုိပါက သင္ရဲ႔ Register လုပ္ျခင္းကိစၥၿပီးၿပီမုိ႔ မိမိတုိ႔ရဲ႔ Native Country ရိွ India Embassy တြင္ Research Visa ေလွ်ာက္လုိ႔ရပါၿပီ။ Research Visa ရၿပီးတဲ့ အခါ Ph.D ေက်ာင္းသားျဖစ္ဖုိ႔ ေသခ်ာသြားၿပီမုိ႔ July Term or January Term အမွီလာေရာက္ ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေလာက္ဆုိ လုံေလာက္ပါၿပီ။ စာမ်က္ႏွာကန္႔သတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဒီေနရာတြင္ပဲ သီရိ လကၤာေရာက္ ျမန္မာေက်ာင္းသားရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ Banaras Hindu University မိတ္ ဆက္ လမ္းညႊန္ကို အဆုံးသတ္ လုိက္ပါတယ္။
မိမိတုိ႔ရဲ႔ ရည္ရြယ္ရာ ပန္းတုိင္ကို ကိုယ္စီကိုယ္စီ လွမ္းကိုင္ႏုိင္ၾကပါေစဟု ဆႏၵျပဳလွ်က္…
အရွင္အစၧရိယ (B.H.U)
က်မ္းကိုး။ ။
၁။ http://drlunswe.blogspot.com တမၺပဏၰိမွတ္တမ္းေဆာင္းပါး (ေဒၚေကတုမာလာ)။
၂။ http://buddhistcc.net/about-us.asp
၃။ http://www.bps.lk/
၄။ http://www.bhu.ac.in/banaras.html
၅။ http://en.wikipedia.org/wiki/Bhu
‘Time is easily flying’ အခ်ိန္တုိ႔သည္ မသိလုိက္ မသိဘာသာ ကုန္လြန္ေနၾကသည္။ သီရိလကၤာ၊ ျမန္မာေက်ာင္းသား ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ လကၤာတမန္ မဂၢဇင္းအတြက္ စာမူဖိတ္ေခၚစာ ဖတ္ေနရင္း မိမိ သီရိ လကၤာကေန အိႏၵယကို ထြက္လာခဲ့တာ တႏွစ္ျပည့္တာကို သတိျပဳမိသည္။ အိပ္မေပွ်ာ္သူတေယာက္အတြက္ ညတာရွည္လုိက္တာလုိ႔ ၿငီးစရာျဖစ္ေပမယ့္ ႏွစ္ႏွစ္ ၿခိဳက္ၿခိဳက္ အိပ္ေပွ်ာ္သူတေယာက္အဖုိ႔မူ ထုိညသည္ အလြန္တုိေတာင္းတဲ့ ညတညျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ထုိ႔အတူ သီရိလကၤာမွာေနခဲ့ရတဲ့ ႏွစ္ကာလတုိ႔သည္ မိမိ အတြက္မူ ၾကာသည္ဟူ၍ မထင္လုိက္ရ။ သူငယ္ ခ်င္းမ်ားနဲ႔ တေပွ်ာ္တပါး Class သြားၾက၊ Topic အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးၾက၊ ရံဖန္ရံခါ ႏွစ္ေပါင္း ၾကာျမင့္လွၿပီျဖစ္တဲ့ မကုဋျမန္မာေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွာ ဆုံမိၾကတဲ့အခါ ပိုက္ဆံဆုံလုိ႔ ေပွ်ာ္ေပွ်ာ္ပါး ပါး ခ်က္ျပဳတ္စား ေသာက္ၾက၊ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ မေတြ႕ျဖစ္ၾကတဲ့အခါ ဖုန္းဆက္လို႔ တမ်ဳိး၊ message ပို႔လုိ႔ တဖုံ နည္းမ်ဳိးစုံစြာနဲ႔ စၾက၊ ေနာက္ၾကနဲ႔ သုံးႏွစ္နီးပါး ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ပုံရိပ္ မ်ားကို ျပန္လည္ျမင္ ေယာင္ေနမိသည္။
တကယ့္ေတာ့ သီရိလကၤာသည္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအား ႏုိင္ငံတကာ ေခတ္မွီ ပညာ သင္ၾကားေရးစနစ္ကို စတင္မိတ္ဆက္ေပးသည့္ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ သီရိလကၤာႏွင့္ ျမန္မာရ ဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႕ အျပန္အလွန္ ႏွီးႏႊယ္မႈမွာ ယခုမွသာမဟုတ္ ဟိုေရွးယခင္ ကာလကတည္းကပင္ ရိွခဲ့ၾကေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာသမုိင္း စာေပ မ်ားတြင္ ေဖာ္ျပၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ ယခုလက္ရိွ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ ဆရာေတာ္ မ်ားအနက္ International Theravada Buddhist University ႏွင့္ Sitagu International Buddhist Academy တကၠသုိလ္ႀကီးႏွစ္ခုရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘိ၀ံသ၊ State Pariyatti Sasana University (Mandalay) တကၠသုိလ္ရဲ႕ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာပ႑ိတာဘိ၀ံသ၊ ေဒါက္တာဓမၼ သာမိ(Oxford University, England)၊ ဆရာေတာ္ ဦးမေဟာသဓာပ႑ိတာဘိ၀ံသ (သီတဂူ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး)၊ ေမာ္ကြန္းထိ္န္းဆရာေတာ္ ေဒါက္တာ ဥာေဏာဘာသ ( State Pariyatti Sasana University–yangon)၊ ေဒါက္တာေကတု (ႏုိင္ငံေတာ္ ပရိယတၱိသာသနတကၠသုိလ္-ရန္ကုန္)၊ ေဒါက္တာ ဣအႏၵက (ကတ္ပုံး၊Malaysia)၊ ေဒါက္တာ ေ၀ဠဳရိယာဥာဏာလကၤာရ (ေမာ္ကြန္းထိန္း ဆရာေတာ္ ၊သီတဂူ)စတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားမွာလဲ သီရိလကၤာမွာလာေရာက္ ပညာဆည္းပူခဲ့ၾကသူ မ်ားျဖစ္သျဖင့္ သီရိလကၤာသည္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ ေခတ္ အျမင္ ေခတ္အေတြး အေခၚတုိ႕ကို စတင္မ်ဳိး ေစ့ခ်ေပး သည့္ႏုိင္ငံဟု ေခၚဆုိရမည္ျဖစ္သည္။
ယင္းကဲ့သို႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား သီရိလကၤာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္ ပညာ ဆည္းပူးေန သည္ကို ေထာက္ဆေသာအားျဖင့္ သီရိလကၤာသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံထက္ ဘာမ်ား သာတာရိွပါလိမ့္လုိ႔ လူအခ်ဳိ႕ ေတြးေကာင္းေတြးေပလိမ့္မည္။ ရိွပါသည္။ အမွန္တကယ္ အားသာ ခ်က္ေတြ ရိွပါသည္။ Buddhist Cultural Centre (Nadimala, Dehiwala)၊ Buddhist Publi -cation Society (Kandy)စတဲ့ စာအုပ္ အေရာင္းဆုိင္ ႀကီးမ်ားကို သြားေရာက္ၾကည့္ရႈေလ့လာ မည္ဆုိလ်င္ သီရိလကၤာႏုိင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ အားသာ ခ်က္၊အားနည္း ခ်က္မ်ားကို မေျပာဘဲနဲ႔ အလုိအေလွ်ာက္ သိေပလိမ့္မည္။ ယင္းစာၾကည့္တုိက္ မ်ားသို႔ ေရာက္ခဲ့ မည္ဆုိလွ်င္ သီရိလကၤာနုိင္ငံရ႕ဲ ဘုန္းႀကီးပညာရိွ၊ လူပညာရိွမ်ား English လုိ ေရးသားထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ က်မ္းစာမ်ားကို English Section မွာ အေျမာက္အျမား ေတြ႕ရ မွာျဖစ္ၿပီ သင္အလုိရိွပါက တကမၻာလုံးမွာ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀တဲ့ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ English က်မ္းစာမ်ားကုိလည္း တေနရာတည္းမွာပင္ အေျမာက္အျမား၀ယ္ယူႏုိင္သည္ကို ေတြ႕ရေပမည္။ အကယ္၍ သင္သည္ ခရီးသြား တေယာက္ျဖစ္၍ စာအုပ္အေျမာက္အျမား သယ္မသြားႏုိင္ဘူးဆုိ ပါက သင္ဟာ Credit Card သုံးႏုိင္တဲ့ႏုိင္ငံမွာ ေနထုိင္သူျဖစ္မည္ဆုိလွ်င္ Online မွလဲ သင့္စိတ္ ႀကိဳက္ မွာယူဖတ္ရူႏုိင္ေပသည္။ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ က်မ္းစာမ်ားကို အဓိကပုံႏွိပ္ျဖန္႔ခ်ီတဲ့ The World’s biggest Theravada Library ရယ္လုိ႔ ဂုဏ္ယူ၀ံ့ ၾကြားေလာက္တဲ့ စာအုပ္တုိက္ႀကီး မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ယင္းစာအုပ္တုိက္မ်ားတြင္ ေတြ႕ျမင္ေနရသည့္ သီရိလကၤာ ရဟန္းပညာရိွ၊ လူ ပညာရိွမ်ား ေရးသားထားသည့္ ဗုဒၶဘာသာဆုိင္ရာ အဂၤလိပ္က်မ္းစာ အေျမာက္အျမား သည္ပင္ ၄င္းလူမ်ဳိးမ်ား၏ အားသာခ်က္ကို ညႊန္ျပေနလွ်က္ရိွသည္။
ေနာက္တခုမွာ သီရိလကၤာေရာက္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားအားလုံး ႏွက္သက္ၾကတဲ့ Sund -ay School ေခၚ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းျဖစ္သည္။ Sunday School လုိ႔ေျပာလုိက္ရင္ ႏုိင္ငံရပ္ျခား တုိင္းျပည္ေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရင္းႏွီးအကၽြမ္း၀င္ေနတဲ့ သင္တန္းတခုမုိ႔ ႏုိင္ငံျခား ေရာက္ေရႊျမန္မာေတြအဖုိ႔ေတာ့ သေဘာ တရားကို အႀကမ္းဖ်င္း နားလည္ၿပီးသား ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ျပည္တြင္းေန ေရႊျမန္မာမ်ားကေတာ့ Sunday School ဆုိတာ ဘာမ်ားပါလိမ့္ လို႔ ဇေ၀ဇ၀ါ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လိမ့္မည္။ တကယ္ေတာ့ Sunday School ဆုိတာ ေက်ာင္းပိတ္တဲ့ တန ဂၤေႏြေန႔တုိင္းမွာ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြအားလုံး သက္ဆုိင္ရာ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းမ်ားမွာ အျပင္ေက်ာင္းမ်ားကဲ့သို႔ ကိုယ့္အတန္းနဲ႔ကို ဗုဒၶဘာသာစာေပမ်ားကို တက္ေရာက္သင္ၾကား ပို႔ခ်ေပးတဲ့ သင္တန္းတခုပါ။ မူႀကိဳကေလးမ်ားကစလို႔ ဆယ္တန္းေက်ာင္း သားမ်ားအထိ သင္ၾကား ေပးတယ္ လုိ႔ဆုိပါတယ္။ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း သီရိလကၤာဘုန္းႀကီးေက်ာင္း တေက်ာင္းေက်ာင္းသို႔ သင္အလည္အပတ္ ေရာက္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ အျဖဴေရာင္၀မ္းဆက္၊ ဆံေကသာ အၿမီွးက်စ္ ေလးမ်ားနဲ႔ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားမ်ားရဲ႕ ဓမၼစာေပ ေလ့လာသင္ယူေနပုံ ၾကည္နဴးဖြယ္ရာ ျမင္ကြင္းမ်ားကို ဧကန္မုခ် ေတြ႕ျမင္က်ရေပမည္။ တတန္းကေန ဆယ္တန္းအထိ တပတ္လွ်င္ တႀကိမ္သင္ၾကား ၾကရတဲ့ ကေလးေတြမွာ ဗုဒၶဓမၼဆုိင္ရာအသိဥာဏ္ေတြ မည္မွ်တုိးတက္လာမည္ကို စာဖတ္သူမ်ား ခန္႔မွန္းႏုိင္လိမ့္မည္ဟုထင္သည္။ ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ပုံ သြန္းေပးလုိ႔ ရတဲ့အရြယ္မွာ ေကာင္းမြန္တဲ့စီမံ ခ်က္ေတြနဲ႔ ပုံစံတခုကို ခ်မွတ္ေပးလုိက္သျဖင့္ ထိုကေလးငယ္မ်ားရဲ႕ အနာဂတ္ ခရီးလမ္းေၾကာင္း မွာ ဘာသာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တိမ္းေစာင္းမွာကို စုိးရိမ္ဖြယ္ရာ မရိွေတာ့ေပ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေတာင္ၿမိဳ႕၊ မဟာဂႏၶာရုံဆရေတာ္ဘုရားႀကီးက သူ႔၏ ဘာသာေသြးစာအုပ္တြင္ `အုိးလုပ္စဥ္၀ယ္ အုိးမွာရိုက္ ႏွိပ္လုိက္သည့္ ထုိတံဆိပ္သည္ အုိးပင္ကြဲျငားေသာ္ မေျပာက္မပ်က္ တည္ရိွေနသကဲ့သို႔ ထုိနည္းတူ ဗုဒၶ ဘာသာကေလးငယ္မ်ားအား ငယ္စဥ္အခါမွာ ဘာသာတံဆိပ္၊ ဘာသာေသြးကို ရုိက္ႏွိပ္ေပးၾကပါ´လုိ႔ တုိက္တြန္း ခဲ့တာျဖစ္ေပလိမ့္မယ္။ ေတာင္ၿမိဳ႕ဆရာေတာ္ဘုရားမွာ ထုိေခတ္ ထုိအခါကတည္းက ျမန္မာကေလးမ်ား နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ခုလုိ Sunday School ပုံစံမ်ဳိး အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ရန္ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈ စာအုပ္မ်ားေရးသား၍ အတန္းအလိုက္ ဗုဒၶဘာသာသင္ရုိး မာတိကာမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ျပဳစုထားခဲ့ေပသည္။ သို႔ေသာ္လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခြင့္မရသျဖင့္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးႀကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့သမွ် သဲထဲ ေရသြန္ပမာျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ဂႏၶာရုံေက်ာင္းတုိက္ႀကီးတည္ ေထာင္ၿပီး စာသင္သံဃာေတြ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ တႏုိင္ငံလုံး ဟုိးေလးတေက်ာ္ နာမည္ႀကီးခဲ့ေသာ္လည္း သာသနာ ျပဳရာတြင္ ေအာင္ျမင္သူတဦးအေနျဖင့္ သူ႔ကိုယ္သူ မသတ္မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိအခြင့္အေရး လက္လႊတ္ခဲ့ ရျခင္းမွာ ဆရာေတာ္အတြက္သာမက ျမန္မာျပည္ ဗုဒၶသာသနာတရပ္လံုးအတြက္ပါ ႀကီးမွားေသာ ဆုံးရႈံးမႈ ႀကီးတရပ္ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ၁၈၉၅ ခုႏွစ္မွာ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ Galle ၿမိဳ႕၊ ၀ိဇယနႏၵာ ေက်ာင္း (Vijaya nanda Temple)မွ ဆရာေတာ္ Ven. Migettuwatte Gunananda ႏွင့္ အေမရိ ကန္ႏုိင္ငံသား အေတြးအ ခၚ ပညာရွင္ Colonel Steel Henry Olcott တုိ႔ ဦးေဆာင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ ဓမၼ ေက်ာင္း(သို႔) Sunday School သင္တန္း ေလးဟာ သူတုိ႔ၿမိဳ့ကေလးတြင္သာမက တႏုိင္ငံလုံး ရဲ႕ အားေပးျခင္းခံခဲ့ၾကသျဖင့္ သာသနာေရး၀န္ႀကီး ဌာန လက္ေအာက္မွာ တရား၀င္ျပဌာန္းၿပီး အင္တုိက္အားတုိက္ သင္ယူ ပို႔ၾကေနၾကခ်ိန္မွာ ေတာင္ၿမိဳ့ဆရာေတာ္ ဘုရားကေတာ့ သူေရးထားတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းစာအုပ္ေလးကုိ ရင္မွာပိုက္လုိ႔ အႀကံအုိက္ေနတဲ့ အေျခေနမ်ဳိး မွာ ရိွေနေပလိမ့္ မည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ လူ႔အသိုင္းအ၀ုိင္းတခုကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ရာတြင္ တဦး၊တေယာက္ တည္း အျမင္ က်ယ္ရုံျဖင့္ မရ၊ မိမိရဲ႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ အေနနဲ႔လဲ အျမင္ျခင္းတူဖုိ႔လုိေပသည္။ သို႔ျဖစ္ ၍ ေခတ္အျမင္ကိုေပးသည့္ ေခတ္ပညာကို လူတစ္စုေလာက္သာ သင္ယူ၍ မျဖစ္၊ စြမ္းႏုိင္သမွ် အလုံးအရင္းနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္းသင္ၾကားေလ့လာဖုိ႔လုိအပ္ေပသည္။ သို႔သာမွသာ ေတာင္ၿမိဳ့ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးရဲ႔ေခတ္က က်န္ရစ္ ေနသည့္ သမုိင္းကြက္လပ္ကို မိမိတုိ႔လက္ထက္တြင္ ျပန္လည္ ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ၾကေပမည္။ ယခုလက္ရိွ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ ဗုဒၶဘာသာကို ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္မႈအပိုင္းမွာ အျခားေထရ၀ါဒႏုိင္ငံမ်ားကပါ အတုယူ ရမည့္ အေျခေနတြင္ရိွေပသည္။ ေဖာ္ျပ ပါ Sunday School ရဲ႔အက်ဳိးေက်းဇူးမွာ မနည္းလွ။ Sunday School ေအာင္လက္မွတ္ မရိွသူ အဖုိ႔ အလုပ္ရဖုိ႔ မလြယ္သလုိ ႏုိင္ငံေတာ္သမတလုပ္ခ်င္သူတေယာက္အတြက္လဲ အနည္းဆုံး ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ဖုိ႔ေတာ့ လုိအပ္လွေပသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဗုဒၶသာသနာအတြက္ အေျခခံလဲက်၊ အလြန္ တရာလဲ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားသည့္ ထုိဓမၼသင္တန္းေက်ာင္းမ်ဳိးကို တေန႔ေန႔ တခ်ိန္ခ်ိန္တြင္ မိမိတို႔ အမိျမန္မာ ျပည္တြင္ ျမင္ေတြ႔ႏုိင္ရန္အတြက္မွာ သီရိလကၤာသို႔လာေရာက္ပညာ သင္ၾကားခဲ့ၾက ဘူးသည့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားရဲ႔ ဆႏၵျဖစ္သလုိ ထုိဆႏၵကို အေကာင္ထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖုိ႔ရန္အတြက္ ဦးေဆာင္ေပးရန္မွာလဲ မိမိတုိ႔ရဲ႔ တာ၀န္တရပ္ ပင္ျဖစ္သည္။ သို႔မွသာလွ်င္ ႏုိင္ငံျခားထြက္ ပညာသင္ ျခင္းရဲ႔ အက်ဳိးေက်းဇူးကို ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ား မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ၾကရေပမည္။
အထက္ေဖာ္ျပပါ အေၾကာင္းအရာတုိ႔သည္ မိမိ သီရိလကၤာတြင္ေနခဲ့စဥ္က မိမိသီတင္းသုံး ရာ ကုလားေက်ာင္းမွ အပတ္စဥ္ တနဂၤေႏြေန႔တုိင္း ျမင္ေတြ႔ေနရသည့္ ျမင္ကြင္းအခ်ဳိ႔ျဖစ္ၿပီး အမိျမန္မာျပည္ တြင္လဲ အလားတူ ျမင္ေတြ႔လုိသည့္ ဆႏၵမ်ားပင္ျဖစ္သည္။
သီရိလကၤာမွာ သုံးႏွစ္နီးပါး ေနထုိင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ယခုအခါ အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ ဗာရာဏသီၿမိဳ့၊ Varanas Hindu University တြင္ Ph.D တန္းကို ဆက္လက္ေလ့လာလွ်က္ရိွသည္။ သီရိလကၤာနဲ႔ အိႏၵိယျပည္မွာ နယ္ေျမအေနထားအရ ပင္လယ္တခုသာျခားေပမယ့္ ႏုိင္ငံသူ၊ႏုိင္ငံသားတုိ႔ရဲ႔ ကိုးကြယ္မႈ ဘာသာတရား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းစဥ္လာနဲ႔ လူသားတုိ႔ရဲ႔ ပင္ကိုယ္စရိုက္မွာမူ အလြန္႔အလြန္ ကြားျခားလွသည္။ ျမတ္ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူရာ ေနရာပင္ ဟုတ္ပါေလစလုိ႔ တခါတရံ ေတြးမိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း မိမိတုိ႔အတြက္မူ ေရြးခ်ယ္စရာႏုိင္ငံမ်ားမ်ားမရိွ၊ မိမိတို႔အင္အားနဲ႔ သြားေရာက္ေလ့လာႏုိင္တာဆုိလိုိ႔ သီရိလကၤာနဲ႔ အိႏၵိယ ေလာက္သာ ရိွသျဖင့္ `ေလာေကာ သတၱာ နမာေစေရာ၊ မိမိတို႔တည္ရိွရာ အရပ္ေဒသဟာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ဆရာ´ လုိ႔သာ သေဘာထားၿပီး ေရာက္ရာ အရပ္မွာ ရရာပညာကို သင္ယူေလ့လာၾကရေပသည္။ မိမိနည္းတူ သီရိ လကၤာမွာ ပညာသင္ၾကား ေနၾကဆဲျဖစ္တဲ့ ညီေတာ္ေနာင္ ေတာ္ေတြလဲ အခ်ိန္က်က အိႏၵိယသို႔ ၾကြၾကရမွာ ျဖစ္သျဖင့္ မိမိတုိ႔ ေလ့လာေနဆဲျဖစ္တဲ့ Banaras Hindu University အေၾကာင္းကို မိတ္ဆက္သေဘာ အေန ျဖင့္ ေအာက္ပါအတုိင္း ေ၀ငွလုိက္ပါတယ္။
B.H.U တကၠသိုလ္ႀကီးရဲ႕ အက်ယ္အ၀န္းမွာ ဧက (၁၃၀၀) ရိွၿပီး
• Institutes - 3
(Institute of Agricultural Sciences(IAS), Institute of Medical Sciences(IMS) and Institute of Technology (IT-BHU),
• Faculties -14
• Departments – 124
• Interdisciplinary School of Life Sciences (one of the three in country)
• Inter-disciplinary Centers – 4
• A constituent college for women
• Constituent schools – 3
• Student hostels - 55
• Academic buildings and sports facilities
• A Shiva temple ( it is the tallest Hindu Temple of India)
• An air strip and flying club
• A channel of library system including the central Sayajirao Gaekwad Library with over 13 lakh (1.3 million) volumes, along with individual libraries in departments and schools
• A famous museum of rare collections
• A 927-bed hospital associated with the medical college, ayurvedic college IMS-BHU
• A printing press
စတဲ့ ဌာနဆုိင္ရာ အေဆာက္အဦးေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ထား ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵယသာ မက အာရွမွာပါ အႀကီးဆုံး တကၠသိုလ္တခုလုိ႔လဲ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပၾကသည္။ ျမန္မာ ျပည္ကက်မ္းတတ္အေက်ာ္အေမာ္ ဆရာေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာဇာဂရာဘိ၀ံသႏွင့္ ႏုိင္ငံေက်ာ္ စာေရးဆရာႀကီး ဆရာပါရဂူတုိ႔ တက္ေရာက္သင္ ၾကားခဲ့ၾကတဲ့ တကၠသိုလ္ႀကီးလဲ ျဖစ္သည္။ ယခု မိမိရဲ႕ Supervisor, Prof. H.S Sukhala မွာ ဆရာေတာ္ႀကီး ေဒါက္တာဇာဂရရဲ႕ တပည့္ျဖစ္ ေၾကာင္းေျပာျပလုိ႔သိရပါတယ္။
အကယ္၍ ေဖာ္ျပပါအခ်က္လက္မ်ားကို စိတ္၀င္စားသျဖင့္ လာေရာက္ေလ့လာမယ္ဆုိလွ်င္ ေအာက္ပါ အခ်က္ လက္မ်ားကို မျဖစ္မေန ယူေဆာင္ခဲ့ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
၁။ အလတ္တန္းကေန M.A တန္းအထိ Orginal Certificate ( English and Myanmar)
၂။ အမွတ္စာရင္းအတန္းအားလုံး
၃။ M.Aတန္းအတြက္ Migration Letter
၄။ Synopsis ( common topic မျဖစ္ေစရ) အကယ္၍ Buddhist Studies ဌာနမွာ လုပ္မယ္ဆုိ ရင္ သူ႔ဌာနနဲ႔ သင့္ေတာ့မယ့္ ေခါင္းစဥ္၊ Philosophy ဌာနမွာ လုပ္မယ္ဆုိရင္ အဲဒီဌာနနဲ႔ ကိုက္ညီ မယ့္ ေခါင္းစဥ္မ်ဳိး ျဖစ္ေစရ ပါမယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ႏွစ္ခုေလာက္လုပ္လာခဲ့ေစခ်င္ပါတယ္။ တခါတရံ ဌာနမွာ ကိုယ့္ topic ကို တျခားသူတ ေယာက္ တင္ထားတယ္ဆုိရင္ ျပန္ျပင္ရတတ္လုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ ႀကိဳက္တဲ့အခ်ိန္မွာ လာၿပီး မွတ္ပုံတင္ တင္ႏုိင္ပါတယ္။ ကန္႔သတ္ခ်ိန္ မရိွပါဘူး။ သို႔ေသာ္ May and June လမ်ားတြင္ ေအာက္တန္းမ်ားစာေမးပြဲၿပီးၿပီျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာင္းပိတ္သျဖင့္ ဆရာ မ်ားခရီးထြက္ၾက၍ တတ္ ႏုိင္လွ်င္ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
သီရိလကၤာနဲ႔ အိႏၵယဟာ လုံး၀ကြာျခားပါတယ္။ ဒီမွာတင္ပဲ တကၠသိုလ္တခုနဲ႔ တခုေတာင္ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းေတြ မတူပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အခက္အခဲကေတာ့ အနည္းနဲ႔အမ်ားဆုိသလုိ ႀကဳံၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆုိ ေက်ာင္း Register တင္ဖုိ႔အတြက္လုံေလာက္ပါၿပီ။ က်န္တဲ့ အပိုင္းကို သင္ရဲ႔ လူခံ သူငယ္ခ်င္းနဲ႔ တုိင္ပင္ေဆာင္ရြက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အကယ္၍ သင့္မွာ အသိ မိတ္ေဆြတေယာက္မွ မရိွလုိ႔ ဘာ Information မွ မရိွလွ်င္ ေအာက္ပါအတုိင္း လုပ္ေဆာင္ပါ။
၁။ မိမိႏွက္သက္ရာ ဌာနသို႔သြားၿပီး head professor ႏွင့္ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ပါ။
၂။ ႏွက္သက္ရာဌာနတခုခုကို ေရြးခ်ယ္ၿပီးလွ်င္ application form တင္ရန္အတြက္ International Center သုိ႔သြား၍ ေဖာင္ေတာင္းယူပါ။ ၿပီးရင္ ေဖာင္တြင္ ေဖာ္ျပပါအေၾကာင္းအရာတုိ႔ကို အေသအ ခ်ာဖတ္ပါ။
၃။ B.H.U Campus အတြင္းရိွ Bank တခုခုမွ ေဖာင္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ ေငြပမာဏကို Registrar B.H.U အမည္ျဖင့္ ေငြလႊဲပါ။ Bank Draft ျပန္ေပးပါလိမ့္မည္။
၄။ Bank မွ ထုတ္ေပးသည့္ Bank Draft ႏွင့္တကြ application form ပါ အခ်က္လက္မ်ားကိုျဖည့္ သြင္းကာ International Center တြင္ ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဌာနဆုိင္ရာ အခ်က္လက္မ်ားအားလုံးကို မိတၱဴဆြဲထားရန္ လုံး၀ လုံး၀ မေမ့ပါနဲ႔။ ၅။ application form တင္ၿပီးပါက ေနာက္တပတ္ေလာက္ၾကာလွ်င္ မိမိေလွ်ာက္ဌာနသို႔ ျပန္လည္ ဆက္သြယ္ပါ။ ဥပမာ။ ။ Philosophy ဌာနသုိ႔တင္ပါက ၄င္းဌာနသို႔ သြားေရာက္စုံးစမ္းရမွာျဖစ္ ပါတယ္။
၆။ Ph.D အတြက္ Register လုပ္ရာမွာ အဓိကအေရးႀကီးဆုံးမွာ Supervisor ရရိွေရးပင္ျဖစ္ သည္။ တခ်ဳိ႔ဌာနမွာ မိမိဘာသာရွာၿပီး အခ်ဳိ႔ဌာနမ်ားကေတာ့ ဌာနက သင့္ေတာ္ရာ Supervisor ကို ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ေပးပါတယ္။ Supervisor ရၿပီဆုိလွ်င္ Register ကိစၥ ကိုးဆယ္ရာခုိင္ႏႈံးၿပီး သြားၿပီလုိ႔ မွတ္ယူႏုိင္ပါတယ္။
၇။ ထုိ႔ေနာက္ Research Visa ေလွ်ာက္ဖုိ႔အတြက္ International Center မွ affiliation letter ထုတ္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ၄င္းစာကို ထုံးစံအရ သင္တုိ႔ေပးထားေသာ သင္တို႔ႏုိင္ငံလိပ္စာအတုိင္း ပို႔ေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာပို႔ခ်ိန္ တလနီးပါး ၾကာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိကိုယ္တုိင္ ေစာင့္ၿပီး ကိုယ္နဲ႔ တပါတည္းယူ သြားလုိပါက Internation Center သို႔ Request လုပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ဌာနဆုိင္ရာ ဖုန္းနံပါတ္မ်ား မွတ္ထားဖုိ႔ရန္ မေမ့ပါနဲ႔။
၈။ ၄င္း affiliation letter ရၿပီဆုိပါက သင္ရဲ႔ Register လုပ္ျခင္းကိစၥၿပီးၿပီမုိ႔ မိမိတုိ႔ရဲ႔ Native Country ရိွ India Embassy တြင္ Research Visa ေလွ်ာက္လုိ႔ရပါၿပီ။ Research Visa ရၿပီးတဲ့ အခါ Ph.D ေက်ာင္းသားျဖစ္ဖုိ႔ ေသခ်ာသြားၿပီမုိ႔ July Term or January Term အမွီလာေရာက္ ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေလာက္ဆုိ လုံေလာက္ပါၿပီ။ စာမ်က္ႏွာကန္႔သတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဒီေနရာတြင္ပဲ သီရိ လကၤာေရာက္ ျမန္မာေက်ာင္းသားရဟန္းေတာ္မ်ားအတြက္ Banaras Hindu University မိတ္ ဆက္ လမ္းညႊန္ကို အဆုံးသတ္ လုိက္ပါတယ္။
မိမိတုိ႔ရဲ႔ ရည္ရြယ္ရာ ပန္းတုိင္ကို ကိုယ္စီကိုယ္စီ လွမ္းကိုင္ႏုိင္ၾကပါေစဟု ဆႏၵျပဳလွ်က္…
အရွင္အစၧရိယ (B.H.U)
က်မ္းကိုး။ ။
၁။ http://drlunswe.blogspot.com တမၺပဏၰိမွတ္တမ္းေဆာင္းပါး (ေဒၚေကတုမာလာ)။
၂။ http://buddhistcc.net/about-us.asp
၃။ http://www.bps.lk/
၄။ http://www.bhu.ac.in/banaras.html
၅။ http://en.wikipedia.org/wiki/Bhu